- Λόρενς, Έρνεστ
- (Ernest Lawrence, Κάντον, Νότια Ντακότα 1901 – 1958). Αμερικανός φυσικός και πανεπιστημιακός. Το 1922 αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο της Νότιας Ντακότα με πτυχίο χημικού, ενώ τον επόμενο χρόνο έλαβε μεταπτυχιακό τίτλο από το πανεπιστήμιο της Μινεσότα. Το 1925 αναγορεύτηκε διδάκτορας του πανεπιστημίου Γιέιλ, όπου μετά από τριετή έρευνα και μελέτη κατέλαβε την έδρα του επίκουρου καθηγητή. Πέντε χρόνια αργότερα ο Λ. ήταν ο νεότερος καθηγητής στο πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια, ενώ σχεδόν ταυτόχρονα (1936) ορίστηκε διευθυντής του εργαστηρίου ραδιενέργειας στο ίδιο πανεπιστήμιο, θέση που διατήρησε έως τον πρόωρο θάνατό του. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου συνέβαλε σε σημαντικό βαθμό στην κατασκευή της ατομικής βόμβας. Η έρευνά του επικεντρώθηκε στην πυρηνική φυσική και το αρχικό του έργο προσανατολίστηκε στα φαινόμενα ιονισμού και στη μέτρηση των δυναμικών ιονισμού των ατμών μετάλλων. Το 1929 εφηύρε το κύκλοτρο, έναν επιταχυντή πυρηνικών σωματιδίων πολύ υψηλών ταχυτήτων, χωρίς τη χρήση υψηλών τάσεων. Τα αστραπιαία κινούμενα σωματίδια βομβάρδιζαν διαφορετικά μεταξύ τους άτομα, προκαλώντας την αποσύνθεσή τους και, σε κάποιες περιπτώσεις, τον σχηματισμό εντελώς νέων στοιχείων. Με τη χρήση του κύκλοτρου ανακαλύφθηκαν εκατοντάδες ραδιενεργά ισότοπα γνωστών στοιχείων. Στη συνέχεια, αξιοποιώντας τη βοήθεια του αδελφού του Τζον Λόρενς, διευθυντή του εργαστηρίου ιατρικής φυσικής του πανεπιστημίου, ερεύνησαν βιολογικές και ιατρικές εφαρμογές του κύκλοτρου. Ο ίδιος έγινε αργότερα σύμβουλος στο ινστιτούτο έρευνας για τον καρκίνο που έδρευε στο πανεπιστήμιο Κολούμπια. Στην πορεία κατασκεύασε μεγαλύτερες και ισχυρότερες εκδόσεις του κύκλοτρου. Το 1941 το κύκλοτρο χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή τεχνητών σωματιδίων, που ονομάστηκαν μεσόνια, ενώ αργότερα η έρευνα συμπεριέλαβε και τα αντισωματίδια. Παράλληλα ο Λ. υπήρξε εφευρέτης μιας μεθόδου μέτρησης χρονικών διαστημάτων ίσων με τρία δισεκατομμυριοστά του δευτερολέπτου, στην προσπάθειά του να μελετήσει τα φαινόμενα εκφόρτισης ενός ηλεκτρικού σπινθήρα. Επιπλέον, ανέπτυξε μια πολύ ακριβή μέθοδο για τον υπολογισμό του λόγου e/m του ηλεκτρονίου, ενός θεμελιώδους φυσικού μεγέθους. Αξιόλογη υπήρξε και η συγγραφική του δράση, αφού συνέταξε 56 επιστημονικά συγγράμματα. Το 1939 του απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ φυσικής, για την εφεύρεση και ανάπτυξη του κύκλοτρου, καθώς και για τα αποτελέσματα που εξήγαγε από τη χρήση του, με σημαντικότερα τα τεχνητά ραδιενεργά στοιχεία.
Dictionary of Greek. 2013.